30 năm là quãng thời gian kể từ khi đoàn thám hiểm của Hiệp hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh-The British Cave Research Association (BCRA) đến Việt Nam để nghiên cứu và thám hiểm. Hơn 350 hang động đã được khám phá và lập bản đồ. Những khám phá của BCRA đã giúp Quảng Bình trở nên nổi tiếng với các sản phẩm du lịch mạo hiểm độc đáo về hang động, đồng thời trở thành tỉnh có tốc độ phát triển du lịch nhanh nhất Việt Nam…
 |
Một ngày đầu tháng 5, bên dòng sông Son thơ mộng ở thị trấn Phong Nha, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với ông Howard Limbert, Trưởng nhóm BCRA. Kể từ lần đầu vào năm 1990 đến nay, ông cùng nhóm BCRA đã có 30 năm khám phá các hang động ở Việt Nam.
Ông cho biết, trong quãng thời gian ấy, với tổng số gần 19 đợt thám hiểm, đoàn luôn đến Quảng Bình để khám phá, bởi đây là khu vực mỏ đá vôi quan trọng của Việt Nam và cũng có thể là của cả thế giới. Các hệ thống hang động tại Quảng Bình rất đồ sộ, ẩn chứa nhiều giá trị nghiên cứu khoa học quý giá cùng nhiều cơ hội để khám phá và thám hiểm.
 |
Hơn 350 hang động đã được khám phá và lập bản đồ cùng nhiều hang động khác chưa được khám phá ở Quảng Bình. Trong đó, tiêu biểu nhất là bốn hệ thống hang động, gồm: hang động Phong Nha (94km), hệ thống hang động Hang Vòm (55km), hệ thống hang động Nước Moọc (23km) và hệ thống hang động Tú Làn (25km) nằm bên ngoài khuôn viên Vườn quốc gia (VQG) Phong Nha-Kẻ Bàng.
Theo lời kể của ông Howard Limbert, ngay trong đợt thám hiểm đầu tiên vào năm 1990, đoàn thám hiểm đã nhận ra họ vừa khám phá được một khu vực hang động rất quan trọng ở VQG Phong Nha- Kẻ Bàng, nơi mà về sau, có rất nhiều hang động kỳ vĩ được phát hiện, như: hang Sơn Đoòng (hang động tự nhiên lớn nhất thế giới); hang Khe Ry (hang động dài nhất Việt Nam) và hang Én (hang động lớn thứ 3 thế giới). Ngoài ra, đoàn cũng đã may mắn phát hiện ra hệ thống Hang Vòm bao gồm: động Thiên Đường, động Phong Nha và hang Tối…
 |
Còn ông Colin Limbert, thành viên của BCRA kể rằng, những ngày đầu đặt chân đến Quảng Bình để khám phá, nghiên cứu hang động rất khó khăn, nhất là về cơ sở vật chất, phương tiện đi lại. Do quá khó khăn nên thời gian nghiên cứu, thám hiểm hang động của đoàn nhiều khi phải rút ngắn vì nguồn thực phẩm mang đi hạn chế.
Theo Colin Limbert, kỷ niệm đáng nhớ nhất của ông là năm 1992, ông và đoàn được vinh dự gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Những lời động viên, nhắc nhở của Đại tướng cho đến bây giờ vẫn còn nguyên giá trị.
 |
 |
Các hang động được BCRA khám phá nay đều đã trở thành địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng, hàng năm, thu hút rất nhiều khách đến tham quan, vui chơi, nghỉ dưỡng. Quảng Bình trở thành điểm đến du lịch trọng điểm, hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế.
Song ông Howard Limbert cho rằng, hiện tại, các sản phẩm du lịch ở Quảng Bình nói chung và Phong Nha nói riêng chỉ giới hạn theo những phương thức đã có sẵn, như: tham quan động Phong Nha, động Thiên Đường và nhiều tour, tuyến khám phá hang động đang được các đơn vị lữ hành mở tràn lan chứ chưa đa dạng sản phẩm. Các nhà quản lý, điều hành nên suy nghĩ đầu tư vào các sản phẩm du lịch khác.
Đánh giá về những đóng góp của tổ chức BCRA, ông Phạm Hồng Thái, Giám đốc BQL VQG Phong Nha-Kẻ Bàng cho rằng, đây là tổ chức có bề dày nghiên cứu và khám phá, thám hiểm hang động ở Phong Nha-Kẻ Bàng. Đặc biệt, đối với ngành du lịch, BCRA đã giúp cho vườn và tỉnh khám phá, phát hiện những hang động mới phục vụ cho ngành du lịch, như: hang Sơn Đoòng, hang Va, hang Én, động Thiên Đường…
 |
Ông Nguyễn Châu Á, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Chua Me Đất (Oxalis) cho rằng, những khám phá của họ đã mang lại giá trị lớn lao trong công cuộc bảo tồn giá trị di sản cũng như phát triển kinh tế địa phương thông qua hoạt động du lịch.
“Ông Howard Limbert cũng chính là người đã giúp Việt Nam cùng với National Geographic công bố Sơn Đoòng là hang tự nhiên lớn nhất thế giới về thể tích. Cũng chính ông làm việc miệt mài hỗ trợ chính quyền bổ sung các tài liệu khoa học nhằm giúp UNESCO công nhận VQG Phong Nha- Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên của thế giới, giúp phát triển du lịch Quảng Bình, góp phần đưa du lịch Quảng Bình vào bản đồ du lịch thế giới…”, ông Nguyễn Châu Á khẳng định.
 |
 |
Theo Báo Quảng Bình
